‘Dit is Radio 1. Piep. Piep. Piiiep. 8 uur. Het Radio 1 Journaal.’ Binnenkort is dit bekende riedeltje voorgoed verleden tijd. De drie welbekende piepjes, of ook wel ‘pips’, die ieder uur het journaal op NPO Radio 1 aankondigen, verdwijnen. Het tijdsein wordt dit najaar vervangen door een nieuwe, modernere, vormgeving. Zijn wij Nederlanders dan écht helemaal klaar met het ‘nationaal tijdsein’? Dat dan weer niet, verklappen de KPN-cijfers over het aantal Nederlandse bellers naar een sprekende klok.
Uitzwaaien van een nationaal tijdsein
Met het verdwijnen van de pips op de Nederlandse radio nemen we afscheid van een bekend tijdsein, dat al sinds 1948 bestaat. In het begin waren zes piepjes te horen, in 1991 werden dat er drie. Volgens de NPO maken nauwkeurige horloges en mobiele telefoons, waarop de tijd tot op de seconde accuraat is, deze pips nu overbodig. Bovendien luistert een steeds groter wordende groep online of digitaal naar de radio, waarbij soms vertraging in het signaal optreedt en het tijdsein niet precies op het juiste moment te horen is. NPO vervangt de pips nu door een jingle, die niet langer exact meer op het uur wordt afgespeeld. Omdat de jingle zelf wel op het uur wordt gestart, zal het door luisteraars wel herkend worden als ‘een soort tijdsein’, verwacht NPO.
The Greenwich Time Signal
Gelukkig hoeven we voorlopig internationaal nog geen afscheid te nemen van de pips. Zo zweert de Engelse radio BBC nog steeds trouw aan haar ‘Greenwich Time Signal (GTS)’. De piepjes zoals wij die kennen, komen oorspronkelijk ook van de BBC. Sinds 1924 laat deze omroep op de radio zes piepjes horen om het begin van het nieuwe uur aan te stippen. De astronoom Frank Watson Dyson en het hoofd van de BBC John Reith, introduceerden de welbekende pips. De Engelse pips werden oorspronkelijk gevormd door twee mechanische klokken die zich in het Royal Greenwich Observatory bevonden. In 1957 werden de klokken vervangen door een elektronische klok.
Nog geen definitief afscheid
In 2001 werd al een keer besloten dat de pips in Nederland moesten verdwijnen. Door kritiek ging dat toen niet door. Nu is het einde van de pips wél definitief. Maar of Nederland daar ook klaar voor is? De cijfers van KPN laten wat anders zien. Nederlanders bellen gemiddeld 17.000 keer per maand, en in de maanden maart en oktober maar liefst 31.000 keer per maand, naar het nummer: 0900-8002. Zegt het je niets? Dit nummer geeft de tijd telefonisch weer. De dienst is van KPN. Waarom er zoveel mensen nog steeds bellen naar de sprekende klok, weet het bedrijf niet. Maar aan stoppen denkt KPN niet. Er is immers nog steeds behoefte aan een nationale tijdsvermelding.